In deze programmabegroting laat het college ook zien dat we er zijn voor alle inwoners van de gemeente Oss, we investeren, we helpen daar waar nodig. Want iedere volwassene en elk kind verdient het, dat er genoeg is om van te leven: om gezond te eten, goed gekleed te zijn, een huis te hebben en dat te kunnen verwarmen. En iedereen verdient de kans om zich te ontwikkelen.
Je leven naar eigen inzicht inrichten, dromen waar maken en gelukkig zijn. GroenLinks staat voor een gemeente die daarvoor de voorwaarden schept, mensen stimuleert en vertrouwt en waar nodig een handje helpt. De sleutels daarvoor: bestaanszekerheid verhogen en kansenongelijkheid aanpakken.
Goed dat er financiële middelen worden ingezet voor preventie en het verbeteren van de communicatie van schuldhulpverlening. Ook zijn er extra middelen voor bijzondere bijstand als onderdeel van het nieuwe beleidskader Armoede en Schulden 2024-2027. De inzet op verrijkte verlengde schooldagen met een na- en buitenschools aanbod voor spel, sport, cultuur en leren, toegankelijk voor alle kinderen van 6 tot en met 12 jaar in de Schadewijk en de Ruwaard zijn een eerste aanzet. Net als de aansluiting bij de Gelijke Kansen Alliantie (GKA) om kinderen uit groep 7 en 8 betere ontwikkelkansen te bieden.
GroenLinks is blij met de stappen die worden gezet op het gebied van jeugdzorg. Er is een duidelijke rol voor het CJG én de belangrijke uitgangspunten: beschikbaarheid en continuïteit van hulp. Maar we verwachten ook dat de landelijke overheid inziet dat een hogere financiële bijdrage broodnodig is.
Er moet een inhaalslag gemaakt worden op het gebied van woningbouw en er wordt hard gewerkt aan een gemeente Oss die haar groeiende inwoneraantal kan voorzien van meer betaalbare huizen en passende woonvormen. GroenLinks wil graag benadrukken dat we blij zijn met de logische keuze voor binnenstedelijk bouwen, maar we moeten daarbij blijven investeren in omgevingskwaliteit. Met de Omgevingswet die vanaf 2024 ingaat, wordt het mogelijk om eisen te stellen aan een gezonde leefomgeving. We roepen het college dan ook op, met vaart, de beschikbare instrumenten als klimaatscores, klimaatadaptief en energieneutraal bouwen vast te leggen in het Omgevingsplan, zodat we nog veel vaker creatieve duurzame oplossingen en groene gevels en daken gaan zien.
Inmiddels is ook duidelijk dat we over een paar weken meer gaan horen over de ontwikkelingen rondom de St. Jan Mavo en het Fraterspark. Een dossier waar GroenLinks al jaren aandacht voor vraagt. Deze ontwikkeling vraagt om veel groen met klimaatrobuuste natuur
Het dossier “St. Jan MAVO”, die ook wordt aangepakt in de plannen rondom het Fraterspark, is wat onze fractie betreft ook een les voor de toekomst: gemeentelijk vastgoed mogen we niet meer op deze manier laten verwaarlozen.
We zien ook dat binnenstedelijk bouwen soms schuurt. De afweging van woningcorporaties om een woonwijk te renoveren of te vernieuwen is een groot dilemma, die zorgvuldigheid vraagt. Ook het bouwen in groen stedelijk gebied vraagt om die zorgvuldigheid. Bouwen met behoud van bestaand groen ís mogelijk en het uitgangspunt moet steeds zijn dat we er op vooruit gaan in het klimaatbestendig maken van onze stad. Om de samenhang tussen groen en bouwen meer inzichtelijk te maken dienen wij samen met de VVD de voorstel “Klimaat en Bouwen” in, dat dit ondersteunt.
In onze gemeente ziet GroenLinks nog teveel saaie, sobere grasvelden. Dat moet anders en wij roepen op om bij de evaluatie en de actualisatie van het Groenbeheerplan aandacht te hebben voor ecologisch beheer en onderhoud. Want ecologie en biodiversiteit is meer dan grasvelden.
Ook op onze bedrijventerreinen zien we steeds meer aandacht voor de werkomgeving. In de commissie van vorige week hebben we onze zorgen geuit over de niet-veilige ontsluitingen van deze terreinen per fiets. Onze fractie kijkt uit naar de fietsnota die hard nodig is om het aantal autobewegingen te verminderen in onze groeiende stad. Meer ruimte voor de fiets en minder vrachtverkeer naar ons havengebied. De inzet op meer gebruik van water en spoor hoort wat GroenLinks betreft bij een stad in ontwikkeling. Goed dat er nu een goed plan ligt om de subsidie decentralisatie uitkering binnenhavens, de DUBgelden, te verzilveren. De steeds soepeler verlopende relatie met NS en Prorail stemt ons hoopvol in de toekomstplannen voor de Spoorzone.
GroenLinks maakt zich zorgen over de combinatie van werk en wonen ten aanzien van de steeds groter wordende groep arbeidsmigranten voornamelijk werkzaam in de logistieke en agrarische sector in de gemeente Oss. Het vraagt om actief beleid om deze werknemers minder afhankelijk te maken van hun opdrachtgevers door hun werk los te koppelen van hun vervoer, zorgverzekering en huisvesting. Het handhaven op en de aanpak van overbewoning lijkt het voor investeerders minder aantrekkelijk te maken goedkope huizen op te kopen, maar dat lost het probleem van huisvesting voor deze werknemers niet op. De gemeente zal samen met de bedrijven die deze werknemers in dienst hebben actief moeten zoeken naar een grootschalige huisvesting.
Onze fractie roept het college daarbij ook op om selectief te zijn als het gaat om nieuwe bedrijven.
Het stimuleren van de maakindustrie door een acquisitiebeleid te voeren dat meer gericht is op kennis en techniek is volgens GroenLinks een goede tegenhanger. Deze industrie staat garant voor hoogwaardige banen en een bredere werkgelegenheid, bevordert het kansenonderwijs, kan een voedingsbodem vormen voor innovatie en duurzaamheid en draagt bovendien bij aan een stabiele economische toekomst op de lange termijn.
Langzaam maar zeker stevenen we af op een voorkeursalternatief voor de Duurzame Polder. GroenLinks is er altijd duidelijk in geweest dat we zelf een bijdrage willen leveren aan de energietransitie door middel van besparing en opwek via zon- en windenergie. Daarbij willen we de lasten kunnen compenseren en investeren in een duurzaamheidsfonds voor onze inwoners.
De investeringen die we doen in onze stad zijn voor de lange termijn en belangrijk voor een stad die graag een 100.000 + stad wil worden. Toegankelijk voor alle inwoners van de gemeente Oss, met in het epicentrum het Walkwartier waarin de bibliotheek en het stadsarchief worden gehuisvest. Een nieuw theater “De Lievekamp” die een steeds hechtere samenwerking zoekt en vindt met haar buurvrouw, ons centrum voor de kunsten, “de Muzelinck”. Zo kunnen de amateurkunst en de professionele podiumkunsten nog meer aan elkaar gekoppeld worden. Die samenwerking laat zich al goed zien in “het Theater van de Stad”.
Onze samenleving veranderd keer op keer en culturele instellingen moeten daar steeds weer op inspelen. Dat vraagt van de gemeente een garantie op een gedegen basisfinanciering, waardoor culturele instellingen als de “Muzelinck” en de “Groene Engel” zich steeds weer kunnen aanpassen zonder pleisters te hoeven plakken.
Het culturele aanbod in een stad is een van de belangrijkste pijlers onder de aantrekkingskracht en economische vitaliteit van een stad. Gemeenten missen wetten en regelgeving om budget voor cultuureducatie- en participatie veilig te stellen binnen de eigen begroting of om dit af te dwingen bij partijen in het onderwijs, zorg of welzijn.
GroenLinks wil instellingen als Muzelinck en de Groene Engel een faire kans geven om met gedegen onderzoek aan te geven wat hun behoeften zijn. En ter overbrugging zijn daarom de incidentele middelen voor 2023/2024 zoals aangegeven in de programmabegroting wat GroenLinks betreft noodzakelijk. Als raad zullen we daarna de afweging moeten maken wat het ons waard is om ook cultuur in de breedste zin van het woord toegankelijk te laten zijn voor al onze inwoners. Voor veel jonge Osse inwoners is de toegang tot cultuur niet vanzelfsprekend. En juist het zelf beoefenen en ervaren van cultuur is de basis van het culturele leven.
Het college investeert veel in onze wijk- en gemeenschapshuizen, overtuigd van de kracht van ontmoeting, zorg dichtbij huis en onderdak bieden aan al onze verenigingen en stichtingen.
De maatschappelijke waarde van onze culturele sector wordt te vaak over het hoofd gezien. Naast de rol van verbinder, plek voor ontmoeting, verwondering en vertrouwen, kan cultuur een enorme bijdrage leveren aan een jongerencultuur. Er moet meer bijvoorbeeld meer aandacht komen voor cross-overs, videokunst, design, hiphop of spoken word. Juist de Muzelinck en de Groene Engel kunnen hierin van enorme betekenis zijn en hebben perspectief nodig.
Tot slot, wat GroenLinks al jaren probeert aan te tonen is dat al onze culturele instellingen elkaar versterken en onze inwoners op hun eigen manier weten te bereiken. Een culturele sector die zorgt voor samenhang en continuïteit. Cultuur in de scholen ter educatie, in het sociale domein, talentontwikkeling en een podium bieden aan amateurmuzikanten en professionele musici en kunstenaars. Een gemeente zonder culturele ontmoeting is als een gemeente zonder ziel. Cultuur moet toegankelijk zijn voor al onze inwoners. Laten we er zuinig op zijn.